Шыфр
213Г000091
Катэгорыя каштоўнасці
Тып каштоўнасці
Падтып каштоўнасці
Месца знаходжання
Віцебская вобласць, г. Віцебск, пр-т Фрунзе, 13
Датаванне
1898 г.
Апісанне
Будынак былой першай гарадской электрастанцыi размесціўся на гарадской тэрыторыi, якая ў старажытнасці атрымала назву Нiжнi замак i больш лакальна - Задунаўскi пасад, галоўнай магiстраллю якога стала Задунаўская вулiца, фармiраванне якой пачалося ў XVI ст. На чарцяжы горада 1664 г. прыблiзна на гэтым месцы намаляваны дом Агiнскага. Дадзены ўчастак мае вялiкае гiсторыка-археалагiчнае значэнне. Будаўнiцтва электрычнай станцыi было звязана з пабудовай i пускам у г. Вiцебску трамвая. Узвядзенне будынка было скончана ў 1898 г. Электрастанцыя належала Бельгiйскаму акцыянернаму таварыству «Вiцебскi трамвай». Акрамя асноўнага прызначэння - забяспечанне электраэнергiяй трамвая - выпрацаваны электрычны ток выкарыстоўваўся для асвятлення гарадскога тэатра, гарадской думы, вулiчнага асвятлення. Заможныя грамадзяне ўстанаўлiвалi электраасвятленне ў сваiх дамах. Пасля Кастрычнiцкай рэвалюцыi электрастанцыя была нацыяналiзавана i перададзена ў гарадскi камунальны аддзел. Цэнтральная электрастанцыя працавала да 1931 г., пасля чаго стала рэзервовай. А ў 1932 г., у сувязi з атрыманнем электрычнага току ад БелДРЭС, спынiла сваё iснаванне.
У плане будынак былой першай гарадской электрастанцыі ўяўляе сабой два прамавугольнікі неаднолькавых памераў, якія маюць адзін агульны бок. Будынак размешчаны з захаду на ўсход уздоўж пр. Фрунзе (раней вул. Задунаўская). Сцены выкладзены з чырвонай цэглы. 3 1988 г. па 2009 г. у будынку знаходзiўся Лiтаратурны музей, пасля капiтальнага рамонту, з 2016 г. размясцiўся Музей гiсторыi прыватнага калекцыяніравання.