Замчышча

Існаваў у XVI-XVII стст. у в. Іказнь. Займаў паўднёва-ўсходнюю частку вострава "замак" на воз. Іказнь. З берагам замак быў злучаны драўляным мостам на чаўнах, які ў выпадку ваеннай небяспекі лёгка і хутка разбіраўся. Замак і "места" Іказнь былі закладзены ў 1504 г. браслаўскім старастам Янам Сапегам на падставе прывілея вялікага князя ВКЛ і караля польскага Аляксандра. У 1515 г. войскі рускіх ваявод аблажылі Iказнь і спалілі мястэчка. У Лівонскую вайну 1558-83 гг. Сапегі размясцілі ў 1561 г. у замку значны гарнізон наёмных войскаў. Пасля Яна Сапегі мястэчкам і замкам па частках валодалі князі Пронскія, Страбоўскія, Сіняўскія і Езлавецкія. Апошнія ў 1589 г. прадалі замак разам "з арматамі і стрэльбамі" Яну Сапегу за 15 тыс. злотых. У 1654 г. замак быў узяты рускімі войскамі, разбураны і страціў ваеннае значэнне.

Археалагічныя даследаванні замка і падзамка праводзіў у 1971 і 1989 гг. М. А. Ткачоў. Культурны пласт на тэрыторыі замкавага двара у раёне палацавай пабудовы 0,2-1,2 м складаецца ў асноўным з будаўнічых руін. Знойдзена кераміка 16-17 стст., гаршкападобная і каробчатая кафля, асобныя металічныя прадметы. Культурны пласт на тэрыторыі падзамка 0,4-1,1 м. У ім прасочваюцца сляды не менш як 2 пажараў XVI-XVII стст. Выяўлены паліваны і непаліваны посуд, размаляваныя талеркі, гаршкападобныя і багата аздобленая каробчатая (тэракотавая і паліваная) кафля, двухзубы відэлец, нажы з драўлянымі накладнымі тронкамі, гліняны тыгель са слядамі свінцу і інш. У час падводных археалагічных даследаванняў пад сценамі знойдзены абломкі керамікі XVI-XVII стст., паліваная кафля XVII ст., баявая сякера XVI ст., драўляныя чаўны-даўбёнкі.