Шыфр
212Ж000629
Катэгорыя каштоўнасці
Тып каштоўнасці
Месца знаходжання
Датаванне
1974 г.
Апісанне
Францыск Скарына (Францішак Скарыніч) - беларускі і ўсходнеславянскі першадрукар, мысліцель-гуманіст, асветнік, вучоны і пісьменнік эпохі Адраджэння. Нарадзіўся ў Полацку каля 1490 г. ў сям'і купца Лукі Скарыны. Пачатковую адукацыю атрымаў у Полацку і, відаць, у Вільні. 3 1504 г. вучыўся на філасофскім факультэце Кракаўскага універсітэта, дзе ў 1506 г. атрымаў вучоную ступень бакалаўра філасофіі. У 1507-11 гг., на думку даследчыкаў, працаваў і вучыўся ў Заходняй Еўропе. У 1512 г. ў Падуанскім універсітэце атрымаў ступень доктара медыцыны. Меў таксама ступень доктара вольных навук. Пры матэрыяльнай падтрымцы мецэнатаў (віленскага бурмістра Якуба Бабіча, радцаў Багдана Онкава і Юрыя Адверніка) ён стварыў у Празе першае ў гісторыі беларускае выдавецтва.
Узвядзенне помніка Ф.Скарыне прадугледжвалася першым пасляваенным генеральным планам г. Полацка, распрацаваным у 1946. Для помніка было вызначана месца на плошчы, ствараемай на перакрыжаванні галоўнай магістралі города — праспекта Ф.Скарыны з вул. Гогаля. Аднак пастаўлены ён значна пазней.
Помнік Ф.Скарыне ў Полацку створаны вядомымі беларускімі скульптарамі А.Глебавым, І.Глебавым, А.Заспіцкім пры ўдзеле архітэктара В.Марокіна. У 1974 г. помнік быў устаноўленьі на плошчы.
Помнік вышынёй 12 м пастаўлены з бронзы, чырвонага граніту, ружовага пясчаніку. Бронзавая скульптура вышынёй 5,5 м размешчана на высокім (6,5 м) прамавугольным гранітным пастаменце, у аснаванні якога стылабат (6х8 м). Помнік выразны па кампазіцыі і змесце, манументальна-велічны па форме. Лаканічныя дэталі (кніга і гранка ў руках) трактуюць вобраз Ф. Скарыны як друкара і асветніка. Свабодныя глыбокія складкі шырокай доўгай мантыі падкрэсліваюць дынаміку руху, пластыку постаці друкара.